Człowiek pomiędzy prawdą i kłamstwem

Sobota, X Tydzień zwykły, Rok A, II

Wspomnienie św. Antoniego z Padwy, prezbitera i doktora Kościoła

Jezus powiedział do swoich uczniów:
«Słyszeliście, że powiedziano przodkom: „Nie będziesz fałszywie przysięgał, lecz dotrzymasz Panu swej przysięgi”. A Ja wam powiadam: Wcale nie przysięgajcie – ani na niebo, bo jest tronem Boga; ani na ziemię, bo jest podnóżkiem stóp Jego; ani na Jerozolimę, bo jest miastem wielkiego Króla. Ani na swoją głowę nie przysięgaj, bo nawet jednego włosa nie możesz uczynić białym albo czarnym.
Niech wasza mowa będzie: Tak, tak; nie, nie. A co nadto jest, od Złego pochodzi».

(Mt 5, 33-37)

Biblia nie odrzuca całkowicie przysiąg, a jedynie próbuje ograniczyć ich stosowanie. Już starożytni zauważyli, że ich nadużywanie prowadzi do dewaluacji prawdomówności. Skoro muszę odwoływać się do czegoś nadzwyczajnego, by zapewnić, że mówię prawdę to znaczy, że moi słuchacze nie są przekonani, iż zawsze ją wypowiadam. Skoro dopiero przysięga zobowiązuje mnie do mówienia prawdy to znaczy, że w innych momentach kłamstwo jest dopuszczalne?

Kłamstwo

Po kłamstwo sięgamy zazwyczaj, gdy boimy się jakiejś straty lub cierpienia. Bardzo często w takich sytuacjach przewidywane konsekwencje są dla człowieka trudniejsze do przyjęcia niż odrzucenie wartości jaką jest prawdomówność. Starcy z zapisanej w Księdze Daniela opowieści o Zuzannie fałszywie ją oskarżyli o cudzołóstwo, bo nie potrafili się pogodzić z tym, że im nie uległa. Św. Piotr skłamał mówiąc, że nie zna Jezusa, gdyż bał się utraty życia. Powody kłamstwa mogą być różne. Gdzieś w naszym wnętrzu dokonuje się zestawienie wartości i prawda przegrywa. Ale przecież Jezus mówi o sobie, że jest Prawdą.

Czym jest więc przysięga?

Jest zwróceniem naszych myśli ku porządkowi duchowemu. Przysięga pozwala nam odkryć, że nasze życie nie ma jedynie doczesnego i materialnego wymiaru. Właśnie ten moment świadomości pozwala nam często odrzucić kłamstwo jako prostsze rozwiązanie i jak św. Jan Chrzciciel zgodzić się na stratę (nawet życia) w imię wierności prawdzie.

Dlaczego więc Jezus nie chce, żebyśmy przysięgali?

Prostota języka, w którym „Tak” znaczy „Tak”, a „Nie” znaczy „Nie” to zaproszenie do nieustannej świadomości, że naszą ojczyzną jest królestwo Boże. Ta świadomość powinna nam towarzyszyć nie tylko w momentach uroczystych przysiąg, ale również w codzienności. Nieustanna zwracanie swojej myśli ku Bogu nie jest odrzuceniem doczesnego życia, ale sprawia, że ono zostaje przeniknięte Jego obecnością. Pozorne ubóstwo języka pozwala nam dostrzec i zachwycić się bogactwem królestwa Bożego.

——————————-

ks. Marcin Ciunel MS – Rektor WSD Księży Saletynów, Kraków

——————————-